Gazze’deki 15 aylık İsrail saldırıları sona ermek üzere. Tel Aviv yönetimi, Hamas’la yapılan ateşkes ve rehine anlaşmasını güvenlik kabinesinde ele aldı ve onayladığını duyurdu.
Katar ise bu sabah saatlerinde yaptığı açıklamada, Gazze’de ateşkesin yarın sabah Türkiye saatiyle 09.30’da başlayacağını duyurdu.
HİÇ KARŞILAŞMADILAR, 10 DAKİKA DETAYI DİKKAT ÇEKTİ
Katar, Mısır ve ABD’den aracılarla yapılan ateşkes görüşmeleri birkaç ay süresince zaman zaman umutsuz bir şekilde devam etti. Doha’ya aynı amaçla gelen Hamas ve İsrail heyetleri birbirleriyle hiç karşılaşmadı.
Ateşkes yaklaşıyordu ama işler daha önce ters gitmişti. Bir kaynak, Katar Başbakanı’nın anlaşmayı duyurmak için kürsü kurduğu sırada, anlaşmanın çökmesini engellemek için son dakikada yapılan bir çabayı anlattı:
“Görüşmeler basın toplantısına 10 dakika kala sona erdi. Bu durum, işlerin son dakikada nasıl toparlandığını gösteriyor.”
DEĞİŞEN ZEMİN
15 Ocak’ta varılan anlaşma, Başkan Joe Biden’ın Mayıs ayında Beyaz Saray’da açıkladığı öneriye benzetildi. Aynı üç aşamalı yaklaşımı kullanıyor; ateşkes, İsrailli rehinelerin, Filistinli tutuklulara karşı serbest bırakılmasını ve İsrail’in Gazze’den kademeli çekilmesini öngörüyordu.
Ancak görüşmeleri takip eden kaynaklar, dinamiklerin Aralık ortasında belirgin şekilde değiştiğini ve hızlandığını kabul etti. Hamas, Gazze’deki lideri Yahya Sinvar’ın iki ay önce öldürülmesinin ardından giderek daha izole olmuştu.
Lübnan merkezli müttefiki Hizbullah büyük zarar görmüş ve İsrail ile ateşkese varmıştı. Suriye’deki İran destekli Beşar Esad hükümeti de devrilmişti.
TRUMP’IN ROLÜ
ABD seçimlerinde 16 Aralık’ta Donald Trump’ın zaferinin ardından BBC World kaynakları, Hamas yetkilisinin ateşkes çabaları konusunda alışılmadık şekilde iyimser olduğunu söyledi.
Yetkili, her görüşmeye katılan biri olarak, Biden yönetimi altında sınırlı olan baskının bu kez sadece Hamas’a değil, Netanyahu’ya da yapılacağını belirtti.
YANILTICI UMUTLAR VE ARALIK SÜRECİ
Aynı yetkili, anlaşmanın Noel’e kadar yapılacağına dair bir tahmin sundu. Ancak Aralık ayında süreç, sorunlarla karşı karşıya kalmaya devam etti.
Bir Beyaz Saray yetkilisi, “Hamas, serbest bırakılacak rehine listesine bir türlü onay vermedi ve bu bir kopuş noktasıydı” dedi.
SON DÜZLÜKTE YAKIN MESAFE
Görüşmelerin son aşamalarında taraflar, Doha’da aynı iki katlı binada yakın mesafede bulunarak “yakınlık görüşmeleri” yaptılar. Hamas’ın delegasyonu birinci katta, İsrail’in delegasyonu ise bir üst katta yer alıyordu.
