KAAN ZENGİNLİ’NİN HABERİ – Dışarıda yemek yemenin maliyeti her geçen gün artıyor. Türkiye’deki menü fiyatları Avrupa’nın birçok ülkesinden daha pahalı. Bu durum küresel Big Mac Endeksi’nde de açık bir şekilde görülüyor. Tüm dünyada yeme içme fiyatları ve enflasyon mukayesesi için baz alınan Big Mac fiyatları, ülkemizde son 4 yılda 9 kat birden artmış durumda. Dünyada en pahalı Big Mac’i İsviçre’den sonra ülkemizde yiyoruz. The Economist’in verilerini yorumlayan ekonomist Prof. Dr. Hakan Kara “Türkiye ucuz ülke pozisyonundan çıkarak çok pahalı ülke konumuna yükseldi. Dünyada yemek fiyatlarının en fazla arttığı ülke olduk” diyor. Big Mac fiyatlarının Avrupa ülkelerinde ortalama 5 dolar, Avustralya’da 5 dolar, Norveç’te 6 dolar, Hindistan ve Tayvan’da 2-2.5 dolar, Türkiye’de 6.12 dolar ve İsviçre’de 6.5 dolar olduğu görülüyor.
“MASRAFLAR YÜZDE 200 ARTTI”
İşletmeler, giderlerin arttığından şikâyet ediyor. İşletme sahipleri “Gıda ve içecek maliyetleri, personel ve kira giderleri, faturalar, temizlik maliyetleri, pazarlama ve reklam giderleri ile online yemek şirketlerinin komisyon oranları ciddi şekilde arttı. 2022 yılı ile şimdiki giderlerimiz arasında yüzde 200’ü aşkın fark var. Tüm bunlara rağmen istihdam oluşturmaya ve devletimize vergi ödemeye devam ediyoruz. Çoğu işletme eskisi kadar kâr elde edemiyor. Sektörde para kazanan işletme sayısı azaldı” diyor.
HER YIL 5-6 BİN İŞLETME AÇILIYOR
İşletme sahipleri eskisi kadar kâr edemediklerini söylese de, yapılan araştırmalarda yeme içme sektörüne yatırımcı akını olduğu görülüyor. Ülkemizde her yıl, 5 ila 6 bin civarında restoran, kafe ve lokanta açılıyor. Bu sınıfta açılan işletme sayısı son yılların en yüksek rakamlarını buldu. Bu gruptaki işletmelerin, toplam açılan şirketlerin içindeki payı her geçen gün artıyor. 2020 yılında bu oran yüzde 4 iken, bugün yüzde 8’e kadar yükseldi.
ZEHİRLENMELERDE %42 ARTIŞ
Bir ilginç anekdot ise gıda zehirlenmelerinin artığına yönelik. Yapılan araştırmalarda dışarıda yemek yedikten sonra zehirlenme vakalarının son 2 yılda yüzde 42 arttığı görülüyor. Bu rakam da hastane başvurularından ortaya çıkıyor. Bu da fiyatların arttığını ama kalitenin düştüğünü gösteriyor.
TAVUK İLE ET MENÜSÜ AYNI FİYAT
Özellikle restoranlarda et, tavuk ve balık fiyatları arasındaki farkın daraldığı ifade ediliyor. Örneğin ünlü bir restoran zincirinde bir bonfilenin fiyatı 750 lira iken, bir tavuk şnitzelin fiyat 670 lira. Biri et diğeri tavuk ama fiyatlar birbirine çok yakın… Sadece 80 lira fark var. Aynı durum balık fiyatları ve menüdeki diğer ürünler için de geçerli. Bir patates kızartması 250 liraya satılıyor. Bu durum tepkilere sebep oluyor.
TÜKETİCİ FAHİŞ FİYATIN FARKINDA
Kafe ve Restoran Fiyatları Algı Araştırması’na katılanların yüzde 88,3’ü kafe ve restoran fiyatlarını oldukça yüksek bulurken, yüzde 82,1’i işletmecilerinin enflasyonu bahane ederek fiyat yükselttiklerini ve bunu fırsatçılığa çevirdiklerini düşünüyor. Araştırmalarda tek başına en fazla ödenen hesap ortalamasının 553 lira olduğu görülüyor. Ortalama rakam ise 350-400 lira… Öte yandan yüzde 8’lik kesim ise tek seferde kişi başı 2 bin lira ödediğini açıkladı.
SEKTÖR BÜYÜKLÜĞÜ 150 MİLYAR TL
Ülkemizdeki yemek hizmeti pazarının büyüklüğü 150 milyar lirayı gördü. Son dönemde en fazla yatırım alan sektörlerin başında bu alan geliyor. Yapılan araştırmalarda toplam pazar büyüklüğünün 2030 yılında 770 milyar liraya çıkacağı tahmin ediliyor. Restoran ve lokantalar yüzde 40 ile listenin ilk sırasında yer alıyor. Kafe ve barlar yüzde 26, fast food ve eve servis hizmet yüzde 25, self servis kafeterya, büfe ve kiokslar yüzde 4’ü oluşturuyor.
