ZİYNETİ KOCABIYIK’IN HABERİ –Uyuz şikâyeti ile hastaneye başvuranların sayısında artış görüldüğünü söyleyen Türk Dermatoloji Derneği Genel Sekreteri ve SBÜ Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Doç. Dr. Aslan Yürekli “Soğuk havalar sebebiyle kapalı ortamlarda daha fazla yakın temasta olmak, hasta kişinin eşyalarını kullanmak, temizlik kurallarına uymamak hasta sayılarını artırıyor. Uyuz doğası gereği belli dönemlerde artan sonra azalma eğilimi gösteren bir hastalık. Maalesef şu anda artış dönemini yaşıyoruz” dedi.
TEDAVİDE ÖNEMLİ GELİŞMELER VAR
Bir tür parazitin sebep olduğu ve daha çok geceleri dayanılmaz kaşıntı ile kendini gösteren, tedavi edilmediğinde döküntü ve yara oluşumuna yol açan uyuz, sonbahar ve kış aylarında artış gösteriyor. Uyuzun bulaşması için 15 dakikalık bir ten teması gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Yürekli “Uyuz özellikle cinsel yolla bulaşır. 15 dakikalık ten teması ve kişinin kıyafetlerini giymekle, eşyalarını kullanmakla ve aynı yatağı, koltuğu kullanmakla bulaşabilir. Parazit bulaştıktan 8 saat sonra derinin altında tünel kazmaya başlar. Yumurtalarını bırakır, deri altında çiftleşir. Orada üremeye başlar” dedi.
Uyuzun tedavisinde 1,5 yıl önce ülkemizde de kullanıma giren hap formundaki ilaçların sağladığı kullanım kolaylığı sayesinde vaka sayılarını geçmişe göre azalttığına işaret eden Doç. Dr. Yürekli “Hem deriye sürerek hem de ağızdan alınan tedaviler var. Sürerek yapılan tedavilerde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, ilacı sürdükten sonra gerekli süre içinde hiç yıkamamaktır. Eğer yıkamak zorundaysanız, bir toplu iğne başı bile kalmayacak şekilde yeniden ilaç sürülmelidir. Aksi hâlde yumurtalar o bölgede deri altında yaşamaya devam eder” diye konuştu.
AİLE HASTALIĞI
Uyuzun bir aile hastalığı olduğunu söyleyen Doç. Dr. Yürekli “Tedavide yapılan yanlışlar hastalığın kısır döngüye girmesine sebep oluyor. Ailede bir kişiye uyuz teşhisi konmuşsa bütün aile fertlerinin aynı anda tedaviye başlaması gerekir. Yapılan hatalardan biri 4 kişilik ailede 3 kişi kaşınıyor, biri kaşınmıyorsa o kişinin tedavi almaması. Ancak kaşınmaması onun paraziti almadığını göstermez. Çünkü bu parazit ailede herkese bulaşır. Parazit bulaştıktan 1 ay sonra kaşıntı ortaya çıkabilir. Diğerleri iyileştiğinde o kişi kaşınmaya başlar ve parazit yine aile içinde bulaşmayı sürdürür” diye açıkladı.
KIYAFETTTEN BULAŞIR MI?
Uyuz parazitinin yavaş hareket ettiğini belirten Doç. Dr. Yürekli, mağazada kıyafet denenmesi sırasında bulaşma ihtimalinin düşük olduğunu ancak yine de kişinin alışverişten eve döndükten sonra mutlaka sıcak bir banyo ile kese yapması gerektiğini söyledi. Doç. Dr. Yürekli “Parazit 8 saatte deride tünel kazarak deri altına yerleştiği için, eve döndüğünüzde vücudunuzun her tarafını sıkıca keselerseniz parazitin bulaşmasını engellemiş olursunuz” ifadesini kullandı.
HAYALET KAŞINTI: PARAZİTİK DELÜZYON
Uyuz hastalığının yan etkilerinden birinin de “parazitik delüzyon” adı verilen bir tür hayal görme durumu olduğunu söyleyen Doç. Dr. Aslan Yürekli “Uyuz sonrası sık gördüğümüz bir durumda hasta, olmadığı hâlde vücudunda böcekler gezdiğini sanır. Sürekli üzerinden bir şeyler toplar. Vücudundan siyah siyah bir şeylerin çıktığını iddia eder. Bunları bir peçeteye toplayıp bize getirir. Bunlar daha çok kıyafet parçaları, deri kirleri olduğu hâlde bunların böcek olduğunu savunur. ‘Vücudumda hâlâ parazit var, hâlâ iyileşemedim’ iddiasında bulunurlar. Daha çok uyuz hastalığından sonra görülen bir durum kendiliğinden de ortaya çıkabilir. Bu hastalar farklı farklı ilaçlarla kendilerine zarar verir. Sirkeyi hatta insanlar için olmayan ilaçları bile kullananlar olur. Bu hastalar daha ciddi komplikasyonlarla karşı karşıya kalır. Bu hastaları psikiyatri ile birlikte tedavi ediyoruz” dedi.
