NATO 27 Aralık’ta yaptığı açıklamada, bu hafta bir denizaltı elektrik kablosu ve dört internet kablosunun sabotaja uğradığından şüphelenilmesinin ardından Baltık Denizi’ndeki varlığını artıracağını belirtirken, ittifak üyesi Estonya da paralel bir elektrik bağlantısını korumak üzere bir deniz operasyonu başlattı.
RUS GEMİSİNE EL KONULDU
Finlandiya, Perşembe günü Estonya ile bağlantılı Estlink 2 denizaltı güç kablosunun kesintiye uğramasına ve fiber optik hatların zarar görmesine neden olduğu şüphesiyle Rus petrolü taşıyan bir gemiye el koydu. Cuma günü, transatlantik askeri ittifaktan destek talep ettiğini açıkladı.
Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana, Baltık ülkeleri enerji kabloları, telekom bağlantıları ve gaz boru hatlarındaki bir dizi kesinti nedeniyle alarmda.
“DAHA GÜÇLÜ BİR NATO”
Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb basın toplantısında, “Estonya ile bu konuda anlaştık ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’ye de daha güçlü bir NATO varlığı istediğimizi ilettik” dedi.
Rutte, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda, “NATO, Baltık Denizi’ndeki askeri varlığını artıracak,” dedi ancak ayrıntı vermedi. Bir NATO yetkilisi de daha fazla bilgi vermekten kaçındı.
İsveç Sahil Güvenlik, gemi trafiğini daha sıkı gözetim altına aldığını, uçak ve gemiler konuşlandırarak diğer ülkelerle koordinasyon sağladığını belirtti.
“TEHDİT VARSA CEVABI DA OLACAKTIR”
Kremlin, Rus petrolü taşıyan gemiye Finlandiya’nın el koymasının kendileri için büyük bir endişe teşkil etmediğini açıkladı. Daha önce, Rusya Baltık altyapısına yönelik olaylara karıştığını reddetmişti.
Estonya, Estlink 1 güç kablosunun hâlâ aktif olan kısmını korumak için donanmasının devriye gezdiğini bildirdi.
Estonya Dışişleri Bakanı Margus Tsahkna, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada. “Bölgemizdeki kritik denizaltı altyapısına yönelik bir tehdit varsa, buna bir yanıt da olacaktır” dedi.
Tsahkna, Perşembe günü yaptığı açıklamada, bu tür olayların o kadar sık yaşandığını, hepsinin kazalar veya kötü denizcilik yönetimi nedeniyle meydana geldiğine inanmanın zor olduğunu ifade etti.
Estonya Adalet Bakanı ise bu tür zararların açıkça yasaklanmasını sağlamak için yüzyıllık denizcilik yasalarının güncellenmesi gerektiğini vurguladı.
Şebeke operatörlerine göre, 658 megavatlık (MW) kapasiteye sahip Estlink 2 hattındaki kesinti Çarşamba günü öğle saatlerinde başladı ve şu anda yalnızca Finlandiya ile Estonya’yı birbirine bağlayan 358 MW’lık Estlink 1 aktif durumda. Estlink 2’nin Estonya’ya enerji sağladığı sırada devre dışı kaldığı belirtilirken, hattın Ağustos ayından önce tekrar hizmete girmesinin mümkün olmadığı açıklandı.
‘GÖLGE FİLO’
Finlandiyalı araştırmacılar, Cook Adaları’nda kayıtlı ve “Eagle S” olarak adlandırılan geminin, demirini deniz tabanında sürükleyerek hasara neden olmuş olabileceğine inanıyor.
Cuma günü Finlandiya’nın günlük gazetesi Ilta-Sanomat tarafından yayınlanan video ve fotoğraflar, Eagle S’nin sancak tarafında denize uzanan tek bir demir zincirine sahip olduğunu, normalde iskele tarafındaki demir zincirinin bulunması gereken yerde ise bir boşluk olduğunu gösterdi.
Finlandiya gümrük yetkilileri, geminin yaşlı tankerlerden oluşan ve Rus petrolü satışına yönelik yaptırımları aşmak için kullanılan bir “gölge filo”nun parçası olduğunu düşünüyor.
ENERJİ FİYATLARI YÜKSELEBİLİR
Finlandiya polisi, Eagle S’nin “ağırlaştırılmış mala zarar verme” şüphesiyle soruşturulduğunu ve mürettebat üyelerinin sorgulandığını belirtti.
MarineTraffic verilerine göre Eagle S’nin sahibi olduğu belirtilen Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Caravella LLC FZ ve geminin teknik yönetimini üstlendiği bildirilen Hindistan merkezli Peninsular Maritime yorum talebine yanıt vermedi.
Estonya’nın şebeke operatörü Elering, enerji hattındaki kesintinin, Estonya, Letonya ve Litvanya’nın Rusya ve Belarus ile paylaştığı Sovyet dönemi enerji şebekesinden ayrılmasını engellemeyeceğini açıkladı. Ancak bu durumun, 2025’te Baltık ülkelerindeki enerji fiyatlarının beklenenden yüksek, Finlandiya ve Kuzey ülkeleri genelinde ise daha düşük olmasına yol açabileceği belirtildi.
Öte yandan, İsveç polisi geçen ay iki telekom kablosunda meydana gelen hasarı araştırmaya devam ediyor ve Rusya’dan gelen bir Çin gemisini olası şüpheli olarak belirledi. Ayrıca, Finlandiya ve Estonya polisi, geçen yıl Baltıkconnector gaz boru hattında ve birkaç telekom kablosunda meydana gelen hasarla ilgili ayrı bir soruşturma yürütüyor ve yine Rusya’dan gelen başka bir Çin gemisi şüpheli olarak adlandırılıyor.
