1 Ocak’ta Rus enerji şirketi Gazprom, Ukrayna üzerinden Avrupa Birliği (AB) ülkelerine gaz sevkiyatının durdurulduğunu açıkladı.
Açıklamada, “Gazprom, Ukrayna üzerinden doğalgaz tedarik etme fırsatından mahrum bırakılmıştır. Ukrayna üzerinden Rus doğalgazı sevkiyatı gerçekleştirilmiyor” denildi.
Ukrayna, neredeyse üç yıl süren savaşın ortasında Rusya’nın doğalgaz sevkiyatını kendi toprakları üzerinden yapmasına izin vermiş ve yılda 1 milyar dolara kadar transit ücreti kazanmıştı. Ancak Kiev, 1 Ocak tarihinde sona eren beş yıllık anlaşmayı yenilemeyi reddetti.
Böylelikle, Ukrayna’nın transit sağladığı Moldova, Slovakya, ve Avusturya gibi ülkeler Rus gazından mahrum kalmış oldu.
SLOVAKYA’DAN PUTİN’LE ‘GAZ’ TEMASI
Slovakya Başbakanı Robert Fico, bugün yaptığı açıklamada, Vladimir Putin’in Rusya’nın Gazprom şirketinin Ukrayna üzerinden gaz geçişi sona erdikten sonra Slovakya’ya kontratlı gazı ulaştırmak için alternatif yollar bulacağına söz verdiğini belirtti.
Fico, Slovakya’nın Ukrayna üzerinden Rus gazı almaya devam etmek istediğini, böylece maliyetleri düşük tutarak Avrupa’ya yapılan gaz sevkiyatlarından transit ülke gelirini elde etmeye devam etmek istediklerini belirtti. Kiev’e karşı misilleme tedbirleri alacakları konusunda uyarıda bulundu.
“Türkiye üzerinden güney hattından bir şeyler geçirebiliyoruz, ancak şu an depolarımız dolu, Slovakya’nın gaz tüketimi güvence altında” diyen Fico, Putin’in Rusya’nın taahhütlerini yerine getireceğini garanti ettiğini söyledi. Ancak TürkAkım boru hattının kapasitesinin ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya gaz taşıyan bağlantı hattının sınırlı olduğunu belirtti.
Fico, Putin’in “Taahhütlerini yerine getireceklerini garanti ettiğini” de sözlerine ekledi.
Slovakya başbakanı, Ukrayna üzerinden geçen yaklaşık 13.5 milyar metreküp gazın olmamasının, Avrupa’da gaz fiyatlarının artmasına ve milyarlarca kayba yol açtığını, bu miktarın yaklaşık 3 milyar metreküpünün Slovakya tüketimi için olduğunu savundu.
PUTİN VE TRUMP’IN GÖRÜŞMESİ GAZ SORUNUNU ÇÖZEBİLİR Mİ?
ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın, göreve başlar başlamaz Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirebileceğini iddia etmesi, potansiyel bir Putin-Trump görüşmesinde Avrupa’daki gaz krizinin de ele alınması için önemli bir fırsat oluşturabilir.
Eğer Trump, iki ülke arasındaki çatışmayı sona erdirerek barışı sağlamayı başarabilirse, bu durum Ukrayna’nın yeni bir doğal gaz transit anlaşması yapması için uygun bir zemin hazırlayabilir.
Bu senaryoyu güçlendiren en önemli etkenlerden biri, Kiev’in Avrupa’ya gaz tedarikinden sağladığı önemli gelir kaynağı. Doğu Avrupa, Rusya ile devam eden savaşa rağmen transit hattı üzerinden yıllık yaklaşık 1 milyar dolara yakın transit ücreti elde etmeye devam etti. Bu gelir, 3 yıldan fazla bir süredir savaşta olan Ukrayna ekonomisi için kritik bir önem taşıyor.
Avrupa ülkeleri, Rus gazına bağımlılıklarını azaltmak istese de kısa vadede bu transit hattının yeniden açılması, enerji fiyatlarının dengelenmesine ve arz güvenliğinin sağlanmasına katkı sağlayabilir.
KREMLİN DÜNYA LİDERLERİNİN GÖRÜŞMESİNE İLİŞKİN AÇIKLAMA YAPTI
Kremlin, bu sabah yaptığı açıklamada, (10.01.2025) Donald Trump’ın bu ayın ilerleyen günlerinde göreve başlamasının ardından Vladimir Putin ile bir toplantı düzenlenmesi konusunda ilerleme kaydedilebileceğini belirtti.
Trump, dün yaptığı açıklamada, Putin ile bir toplantı düzenlenmekte olduğunu söyledi ancak bir zaman çizelgesi sunmadı.
Kremlin, Trump’ın sorunları diyalog yoluyla çözme arzusunu göstermesini memnuniyetle karşıladığını ifade etti.
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, “Moskova, uluslararası liderlerle, ABD Başkanı da dahil olmak üzere, Donald Trump da dahil olmak üzere, temaslara açık olduğunu defalarca dile getirdi. Başkanımız da bunu defalarca söyledi, biz de defalarca söyledik, bu tür temaslar için ön koşul gerekmez. Gereken şey, mevcut sorunları diyalog yoluyla çözmek için karşılıklı bir istek ve siyasi iradedir. Sayın Trump’ın da sorunları diyalog yoluyla çözme konusundaki istekliliğini beyan ettiğini görüyoruz. Bunu memnuniyetle karşılıyoruz. Hâlâ somut bir durum yok, karşılıklı toplantı istekliliğinden hareket ediyoruz. Görünüşe göre, Sayın Trump Oval Ofis’e girdiğinde gelişmeler olacaktır” dedi.
