DIŞ HABERLER—Çin’in Libya’nın doğusundaki silahlı güçlerin lideri Halife Hafter’i silahlandırarak Libya’daki iç savaşa müdahale etme ve nüfuz kazanma planı, Kanada’daki bir soruşturma sonucu gün yüzüne çıktı.
E-posta yoluyla gönderildiği iddia edilen bilgiler, Çin’in 1 milyar sterlin değerindeki askeri teknolojiyi, indirimli ham petrol karşılığında Libya’ya göndermeyi planladığını ortaya koydu.
İHA SEVKİYATI YAPILMIŞ!
The Telegraph tarafından ortaya çıkarılan bilgilere göre, Çin, Birleşmiş Milletler’in silah ambargosunu ihlal ederek, 92 silahlı insansız hava aracını Libya’ya göndermeyi amaçlıyordu. Söz konusu araçlar, füze yükleme kapasitesine sahipti ve ‘koronavirüs yardımı’ olarak gizlenerek gönderilecekti. Karşılığında Libya, Çin’e indirimli ham petrol satacak ve silah sevkiyatı bu ödeme şeklinin bir parçası olacaktı.
ÇİN, LİBYA’NIN ENERJİ KAYNAKLARINI HEDEFLİYOR
Çin, Libya’ya silah göndererek ülkedeki iç savaşı hızla sona erdirmeyi ve enerji zengini Kuzey Afrika ülkesiyle uzun vadeli ticaret ilişkileri kurmayı hedefliyordu. Ancak işler, Pekin’in planladığı şekilde gitmedi.
SORUŞTURMA ORTAYA ÇIKARDI
Kanada’daki bir soruşturma, Montreal merkezli bir BM kuruluşunda çalışan üç suç ortağını tespit etti. Şüpheliler, Libya’ya Çin yapımı insansız hava araçları ve askeri teçhizat göndermeyi müzakere etmekle suçlanıyor. İngiltere, Mısır ve Tunus’ta kurulan paravan şirketler, işlemleri gizlemek için kullanılıyordu.
ŞİRKETLER YAKIN TAKİPTE!
Soruşturmalara göre, Çin’in askeri ekipman tedarik etmek için kullandığı şirketlerden biri, İngiltere’de tescil edilen Shanghai Gold Wing Aviation oldu. Şirketin, Çin hükümetinin doğrudan katılımını gizlemek amacıyla kurulduğu öne sürülüyor. Çinli yetkililer, söz konusu anlaşmalarda resmi kanallar yerine, Çin’in savunma sektöründe faaliyet gösteren şirketlerini kullanmayı tercih etti.
Çin’in Libya’ya gerçekleştirdiği bu gizli silah sevkiyatı, raporlara göre sadece bir vaka. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün verilerine göre, Libya anlaşması 92 insansız hava aracını içeriyordu.
İtalya ve İspanya’da yapılan soruşturmalar da Çin’in Libya’ya yaptığı gizli silah sevkiyatlarına dair daha fazla bilgi ortaya koyuyor. Kanada polisi, petrol karşılığı insansız hava aracı anlaşmasında yer alan şüphelilerden iki kişiyi suçladı. Bir kişi tutuklanırken, diğeri ise firarda ve Interpol tarafından aranmaya devam ediyor.
TÜRKİYE’NİN DESTEĞİ, 2020’DE LİBYA’NIN KADERİNİ DEĞİŞTİRDİ
Libya, 2020 yılına, uluslararası destekle hareket eden silahlı milislerin başkent Trablus’a kadar ilerleyip bir darbe girişiminde bulunduğu ve çatışmaların yoğunlaştığı bir ortamda girmişti. Ancak yılın sonunda Türkiye’nin verdiği güçlü destek sayesinde bu denklemler tamamen değişti.
Türkiye, 2015 yılında Libyalı taraflarca imzalanan ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından meşru kabul edilen Suheyrat Anlaşması çerçevesinde kurulan Ulusal Mutabakat Hükümeti’ni göreve başladığı ilk günden itibaren desteklemeye devam etti.
Libya’nın doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter, ülkenin farklı bölgelerini silah zoruyla kontrol etmeye başlarken, bazı Avrupa ve bölge ülkelerinin de desteğini alarak güç kazandı. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır ve Fransa gibi ülkeler Hafter’e maddi ve askeri destek sağladı.
2019 yılı Nisan ayında Hafter, Trablus’u ele geçirmek için milislerine saldırı emri verdi ve bu saldırılar Libya’yı daha fazla şiddet ve istikrarsızlık içine sürükledi. Hafter, bölgesel destekçilerinden aldığı mali kaynaklar, ağır silahlar, paralı askerler, silahlı insansız hava araçları (SİHA), savaş uçakları ve askeri danışmanlarla Trablus’un kapılarına kadar dayandı.
Başından itibaren Hafter’in ve destekçilerinin, başkenti silah zoruyla ele geçirme planlarına karşı çıkan Türkiye, Libya hükümetine uluslararası meşruiyet desteği sağlayarak bu darbe girişimine karşı durdu.
